Επιμέλεια έρευνας: πρωτοπρεσβ.Δημήτριος Αθανασίου
Εισαγωγικά.
Κατά την φετεινή
ιεραποδημία μου στον ιερό Άθωνα είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ την
περιοχή της Βίγλας και να γνωρίσω από κοντά τον κελιώτικο μοναχισμό, που
είναι μια άλλη μορφή του Αγιορείτικου μοναχισμού. Σαν ελάχιστο φόρο
τιμής στους άοκνους εργάτες της άσκησης και της προσευχής, που
κατοίκησαν σε αυτή την αγιασμένη περιοχή, που “εγεώργησαν το άγονο της
ερήμου” με τα δάκρυα και τους εκ βάθους στεναγμούς των, είναι τα
άρθρα που ακολουθούν.
Ευχαριστούμε τους
αξιοσέβαστους πατέρες που μας φιλοξένησαν και μας χάρισαν μυστικές
πρωτόγνωρες εμπειρίες μέσα από την ησυχαστική λειτουργική τους ζωή.
Βίγλα η ανεμόεσσα και το Ησυχαστήριο του Αγίου Μηνά,
Η ευρύτερη περιοχή της Βίγλας βρίσκεται στο νότιο άκρο της Αθωνικής
χερσονήσου και μοιάζει με οροπέδιο-μπαλκόνι πάνω από την θάλασσα.
Την δέρνουν οι άνεμοι αλύπητα. Τα σπιτάκια-καλύβες είναι χτισμένα
μέσα σε «γούβες»-κοιλώματα της γης για να προστατεύονται όσο είναι
δυνατόν από τους σφοδρούς ανέμους.
Το νοτιότατο άκρο της Βίγλας φιλοξενεί το Ησυχαστήριο του Αγίου Μηνά
το οποίο σχεδόν «κρέμεται» στην άκρη του βράχου. Το Ησυχαστήριο αυτό
βρίσκεται σε ύψος 250μ. επάνω από το νοτιο-ανατολικό ακρωτήριο της
χερσονήσου του Άθωνος. Στο θαλάσσιο σημείο αυτό, το 492 π.Χ. ο Μαρδόνιος
εκστρατεύοντας εναντίον της Ελλάδας απώλεσε το ένα τρίτο του στόλου
του, τριακόσια πλοία και είκοσι χιλιάδες στρατό.
Το κελί βρίσκεται στο νότιο άκρο της Βίγλας με καταπληκτικά
προτερήματα. Είναι στο χείλος του γκρεμού. Αλλά ενώ κάστρο και βράχος το
προστατεύει από βορρά, αποκλείοντας όμως την θέα προς τα εκεί, την έχει
απεριόριστη προς την ανατολή, το νότο και την δύση. Είναι μπαλκόνι
πραγματικό πάνω από το Βόρειο Αιγαίο, με την Σμύρνα, την λιλιπούτεια
βραχονησίδα κάτω στα γκρεμνοπόδαρά του, που τα γλείφουν, τα δέρνουν, τα
χτυποκοπούν αενάως κι΄από καταβολής κόσμου την συνοδεία ήχων, τόνων και
συνθέσεων, που τις ξέρουν και τις παράγουν τα κύματα και οι ασκοί του
Αιόλου.
Μόνιμο ενδιαίτημα των φρυκτωρών, η σημαντική προϊστορία του.
φωτοανάμματα, ειδοποιητικά, συνθηματικά, συμβολικά. Ήταν ο μοναδικός
τηλέγραφος, ο πολύτιμος και αναγκαίος ασύρματος, διαβιβαστής και
μεταδότης των ανθρώπων των εποχών εκείνων. Από της΄Ασίας τα ψηλώματα και
της Ιωίας τα παράλια και τις ακτές, οι φρυκτωρίες διαδέχονταν η μια την
άλλη : Ίμβρος, Λ ήμνος, Ακράθως, Σιθωνία, Κασσάνδρα, και οι ακροπόλεις
των πόλεων της Ελλάδος, για τα απέναντι συμβαίνοντα του Τρωϊκού
πολέμου. Για των Αχαιών τα κατορθώματα και του Αχιλλέα τους θυμούς και
του Οδυσσέα τις πονηριές, για τα της πτώσεως του Ιλίου.
Τέτοιος δέκτης και πομπός ήταν επί Βυζαντινών τούτη εδώ η Βίγλα. Και η
ιστορία και η παράδοση συνεχίστηκαν, μέχρι ότου στέκι και καραούλι
μόνιμο και παρατηρητήριο ολοκλήρου του Βορείου και κεντρικού Αιγαίου
έγινε το κελλί τούτο του Αγίου Μηνά επί κατοχής των Γερμανών, που λίγο
παραπέρα έστησαν το φοβερό τους πυροβόλο εναντίον παντός ύποπτου
πλέοντος ή νηχομένου στόχου……» (Επίσκοπος Ροδοστόλου Χρυσόστομος).
Το εκκλησάκι του Αγίου Μηνά.
Ένα διόρωφο κελί κτίσθηκε εις τα τέλη του 19ου αιώνος, το οποίο
εκάηκε από κεραυνό. « Εις τα 1933, όπως αναφέρεται σε λίθινη επιγραφή,
κτίσθηκε ο Ιερός Ναός του Κελλίου, επ΄ ονόματι του Μεγαλομάρτυρος Μηνά
(εορτάζει 11 Νοεμβρίου), καθώς και δεύτερος όροφος του Κελλίου στη
βόρεια πλευρά, που κάηκε και πάλιν από κεραυνό, διασωθέντος ως τόσον του
Ναού. Ο Ναός ούτος, εκτίσθη παρά τινος Μοναχού Μηνά, το δε ξυλόγλυπτον
τέμπλον, θύρες και παράθυρα είναι έργα του γέροντος εκείνου, αρίστου
οντως ξυλουργού».
«Είναι τόσο χαριτωμένο και καλοκτισμένο το εκκλησάκι αυτό. Έχει
τέμλπο με λεπτοτορνευμένους τους ξυλοκιονίσκους του, με ένθετα
ψηφιδογράμματα στις επιφάνειές του και διάφορες άλλες ποικιλσεις που σε
καταθέλγουν. Και οι ιερές εικόνες προδίδουν την ικανότητα και το χάρισμα
αξιόλογου καλλιτέχνου αγιογράφου. Μολονότι νέας τεχνοτροπίας σε
εμπνέουν και σε συγκινούν».
Τo αριστουργηματικά μαρμάρινο δάπεδο του Ναού (1997-1998) είναι έργο
του Μοναχού Ιωσήφ, με ακριβέστατα γεωμετρικά ψηφιδωτά. Οι παραστάσεις
που απεικονίζονται είναι: στο κέντρο υπάρχει ένθετη μία πέτρα από το
όρος Σινά, ώστε ο τόπος να είναι τόπος Σινά – τόπος προσευχής. Γύρω,
υπάρχει αριστοτεχνικός πλοχμός, αρχαίο σχέδιο, με χρωματικές επιλογές
που παραπέμπουν στις φυλές των ανθρώπων και την ευκτέα αγάπη και ομόνοια
αυτών. Στις γωνίες του δαπέδου, απεικονίζονται τέσσερα δελφίνια,
θαυματουργικώς παρόντα σε βίους Αγίων. Επίσης, υπάρχει η επιγραφή, μία
λέξη πλάϊ σε κάθε δελφίνι· Ιωσήφ αιτεί έλεος, 1997, μία αιώνια
παράκληση.
Οι οικήτορες του Ησυχαστηρίου.
Γέρο Ιάκωβος.
Προερχόμενος από τους Ματθαιϊκούς της Αττικής, περιπλανήθηκε για
κάμποσα χρόνια σε διάφορα μέρη του ΄Ορους και τελικά εγκαταστάθηκε εδώ
και έγινε Γέροντας της διπλανής Καλύβης της Αγίας Σκέπης τον Απρίλιο του
1966. Είχε τα κλειδιά της εκκλησίας και άναβε τα καντήλια και το
φρόντιζε. Στο κελλί και στην από κάτω σπηλιά έζησε και ασκήτεψε ο
Γέροντάς του Ματθαίος, που έγινε αργότερα επίσκοπος Βρεσθένης και
αρχηγός της παρατάξεως των Ματθαιϊκών. Αργότερα ο Γέροντας Ιάκωβος έφυγε
για τα Κατουνάκια και εγκαταβίωσε στην Καλύβα «Γέννησις του Χριστού»
όπου κοιμήθηκε τον Μάρτιο του 1980.
Γέροντας Γαβριήλ Λαυριώτης
Αξιολύπητα ιδιόρυθμος στις σκέψεις και ασθενικός σε σωματικές
δυνάμεις αδιαφόρησε τόσο για την συντήρηση του κελλιού, που παρά λίγο
να ερειπωθεί. Μετά από ελάχιστα έτη διαβίωσης, ανίκανος να
αυτοεξυπηρετηθεί επανήλθε στην Μονή της Λαύρας στην οποία με την ανοχή
και την μεγαλοψυχία της αδελφότητας διέμενε «ως ζηλωτής¨τρεφόμενος και
περιθαλπόμενος όπως όλοι οι γηροκομούμενοι αδελφοί, χωρίς όμως να
συμμετέχει στην κοινή προσευχή και θεία λατρεία.
Γέροντας Ιωσήφ
Ο π. Ιωσήφ προσήλθε στη Βίγλα κατά τον Οκτώβριο του έτους 1989,
βρίσκοντας ερειπωμένο το Κελλί, ακατοίκητο ήδη από εικοσαετίας. Έκτοτε
ακόπως και αδιαλείπτως προσπαθεί, επιτυχώς έως τώρα, να ανακαινίζει
διαρκώς το Κελλί, καθιστώντας το, όχι μόνον υλικώς, τόπο πνευματικής
αναπαύσεως των εκεί προσερχομένων προσκυνητών. Αλησμόνητες παραμένουν σε
όλους, οι αλληγορικές παρουσιάσεις του π. Ιωσήφ, πλήρεις υψηλών
νοημάτων, που προτρέπουν σε αίνεσι Κυρίου, εσωτερική εγρήγορση, νήψη και
ανοδική μετάνοια. Πλήθος μαρμάρινων, λίθινων και ξύλινων κατασκευών,
σωστών κομψοτεχνημάτων κοσμούν το ησυχαστήριον· Άλλωστε, έργο του ιδίου
είναι η κλίμακα που οδηγεί στο παρακείμενο σπήλαιο του Οσίου Αθανασίου.
Από το εκπληκτικού φυσικού κάλλους γεωγραφικό σημείο της Βίγλας, σε
μικρή απόσταση ψηλά στον ουρανό, υπάρχει σημείο διελεύσεως αεροσκαφών
της Πολεμικής Αεροπορίας, πριν ή και μετά από τις αποστολές. Υπάρχει δέ,
ένας ιδιότυπος κώδικας επικοινωνίας των ιπταμένων χειριστών και του
ασκητή της Βίγλας, ο οποίος κραδαίνει τεράστιες Ελληνικές και Ρωμανικές
(Βυζαντινές) σημαίες, ευχόμενος επιτυχία στην αποστολή τους· δέχεται δε
τις άμεσες ενθουσιώδεις απαντήσεις και ευχαριστίες τους, με
εντυπωσιακούς ακροβατικούς χειρισμούς των αεροσκαφών. Το αυτό συμβαίνει
και με την διέλευση από θαλάσσης σκαφών του Πολεμικού Ναυτικού.
Ο μοναχός Ιωσήφ γεννήθηκε στον Άγιο Βασίλειο Κορινθίας (κατά κόσμο
Χρήστος Μπαϊρακτάρης) το 1958. Απόφοιτος της Σχολής ιεροψαλτών
Μητροπόλεως Κορίνθου. Στην μουσική του συγκρότηση συνέβαλαν επίσης ο
κατά σάρκα πατέρας του ιερέας Δημήτριος Μπαϊρακτάρης, ο πρωτοψάλτης του
Αγίου Νικολάου Κορίνθου Ιωάννης Σπανός και ο Αθανάσιος Παϊβανάς, μαθητής
του Θρασυβούλου Στανίτσα. Μοναχός της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου
(1983-1989), όπου συνέψαλλε σταθερά με τους λοιπούς πατέρες της Μονής.
………Ο πολυγραφότατος Επίσκοπος Ροδοστόλου κ. Χρυσόστομος στο βιβλίο
του ”Ωδή στα αμάραντα, στον Άθωνα” με γλαφυρό τρόπο περιγράφει τις
αντιξοότητες που αντιμετώπισε ο π. Ιωήφ σε ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα.
Μερικά αποσπάσματα παραθέτω εδώ:
………Τούτο το θαυμάσιο ησυχαστήριο του Αγίου Μηνά, που κάποτε για το
ερημικό, το ησύχιο και την σκληροκομψότητά του, το είχα στα «υπ΄ όψιν»,
και παρά λίγο να το ερωτευθώ με πάθος, διάλεξε για τόπο καταφυγής,
διαμονής και ασκήσεώς του, ο αγαπητός μου π. Ιωσήφ, (Μπαϊρακτάρης
Χρήστος εκ Κορίνθου, υπό έτος γεννήσεως 1958, προσελεύσεως εις όρια Μεγ.
Λαύρας 1989, κουράς 1983).
………«Κόβει» το μάτι του. Λεπτό αισθητήριο για την αγιορείτικη
καλλιτεχνία και αρχιτεκτονική, και με αρκετή επισκευαστική πείρα στο
μαστορικό μητρώο του, απ΄ τη θήτευσί του στην Ι.Μ. Δοχειαρίου…
…………Συνηγόρησα στους Προϊσταμένους της Συνάξεως της Λαύρας για να
δοθή στον π. Ιωσήφ το κελλί. Με έθλιβε η επί τόσα χρόνια αφροντισιά του
απ΄ τον μακαρίτη Γερο Μιχαήλ, που ανήμπορος επί δεκαετίες να βάλη επάνω
του «ούτε ένα καρφί», τελικώς λόγω γηρατειών το εγκατέλειψε και τέθηκε
στην εσωδιαίτηση και περίθαλψιη της Λαύρας.
………Ήδη το ευλογημένο, είχε πάρει την κατιούσα. Και όλοι στο Όρος
ξέρουμε τι παθαίνουν τα κελλιά και οι καλύβες μόλις παύση να καπνίζη το
τζάκι τους και μόλις μείνουν για κάπως περισσότερο του ανεκτού τα
καντήλια τους σβησμένα…
…………Νέος, δραστήριος, έξυπνος και «πιάνουν τα χέρια του». Θα το σώση
και θα το κάνη ακόμα καλλίτερο, σκεφτόμουν… Και τον ενεθάρρυνα σε κάθε
ευκαιρία, όπως όλοι οι αδελφοί. Απέφευγα όμως να του κάνω λόγο για τους
σε κάθε κακοκαιρία βροντοπάταγους και τις σε κάθε καταιγίδα
κεραυνοπληξίες. Θα φοβηθή στις αρχές, είπα μέσα μου, θα μάθη ύστερα να
κρύβεται στα ενδότερα και στο τέλος θα τις συνηθήση. Θα του είναι και
μια γυμνασία και αφορμή να καταφεύγη μετά δέους στη δύναμι προς τον
Χριστό, την Παναγία και τον Άγιό του, προσευχής…
…………Μόλις τα πέριξ σκοτείνιασαν, η βροχή έγινε νεροποντή και τα
ατραπόβροντα έγιναν επικίνδυνα, ο π. Ιωσήφ κατέφυγε τρεμάμενος στην
εκκλησία και «τόριξε» στην προσευχή. Άρχισε απ΄ το Χριστό, παρακάλεσε
την Παναγία, πρόσεξε μην ήταν τα κανδήλια τους σβηστά και μπρος στην
εικόνα του θαυματουργού αγίου Μηνά έστησε το εισοδικό μ΄ αναμμένη μεγάλη
λαμπάδα. Χώθηκε ύστερα στο στασίδι του με το κομποσχοίνι στο χέρι και
προσπάθησε να ηρεμήση το νου του, να γαληνέψη την ψυχή του, ψελλίζοντας
την μονολόγιστη ευχή.
………Νόμισε πως αναθάρρησε αρκετά και ξέννοιασε για λίγο. Μικρή όμως
ήταν η ανακωχή, ολιγόλεπτη του υγροπατάγου η παύσις και των
μπουμπουνητών το τέρμα. Μόλις που ένας κεραυνός έπεσε κατάκεντρα πάνω
στον πετρόκτιστο τρούλλο. Τόσο εκκωφαντικός ήταν ο κρότος, τόσο δυνατό
το τράνταγμα της εκκλησιάς και εκτυφλωτικός από τα παράθυρα ο φωτισμός,
που ο δυστυχής νόμισε πως ταυτόχρονα έγινε και σεισμός πολλών
καταστροφικής εντάσεως και ενεργείας ρίχτερς.
………Πίστεψε πως έφτασε το τέλος του. Γιατί πέρα απ΄ τον φυσικό έως
ενός σημείου φόβο που τον κατέλαβε, και κάτι το φρικιαστικό αισθάνθηκε
να διαπερνά το σώμα του, να ριγή την επιδερμίδα του και να ανορθώνη το
τριχωτό της κεφαλής του. Δάκρυα έβλυσαν ευθύς τα μάτια του, και για
αρκετές στιγμές τα αισθανόταν καταθαμπωμένα… Κι αν δεν πίστευε πως παρά
ταύτα εκεί μέσα ήταν ασφαλέστερος και ότι αν τολμούσε να βγη έξω σίγουρα
κάποιος άλλος θα τον αποτελείωνε και θα τον έκανε κάρβουνο, ή θα τον
περιάδραχνε η κακοκαιρία για να τον κατατσακίση χάμω στα κακοτράχαλα, θα
έτρεχε για καταφυγή και παρηγοριά στους γείτονες Βιγλιώτες, των οποίων
όλες οι καλύβες με πρόνοια και σοφία είναι κτισμένες σε
λακκοβαθουλώματα, και καμμιά ανεμοθύελλα απ’ όπου κι αν λυσσομανήση δεν
μπορεί να τις προσβάλη και τις βλάψη…
…………Μόλις έφεξε και ξημέρωσε, και κόπασε κάπως η θύελλα και κατάλαβε
πως τώρα, μπορούσε να ξεμυτίση, νάτος να παίρνη βιαστικός το μονοπάτι
προς τους συμπατριώτες του Κορινθίους και άτσαλα να χτυπάη την πόρτα της
καλύβας του Γέροντος Ποταπίου και του παπα Ανθίμου. Τον ενεθάρρυναν κι
εκείνοι να εγκαταβιώση στον άγιο Μηνά και τούτο τον εφοδίαζε τώρα με
πρόσθετο θάρρος.
………- Ανοίξτε γρήγορα γιατί πεθαίνω. Και μόλις του άνοιξαν και μπήκε
μέσα: Έφυγα οριστικά από το κελλί και μη μου ξαναπήτε να μείνω εκεί μέσα
…
(Από το βιβλίο Ωδή στα αμάραντα, στον Άθωνα του Επισκόπου Ροδοστόλου κ. Χρυσοστόμου)
Ἀτάραχος, πλήρης αὐτεπιγνώσεως καί ἡρεμίας ὁ Ματθαῖος, δέν δίδει σημασίαν εἰς τήν τεχνηέντως ἐξυφανθεῖσαν σκευωρίαν. Γνωρίζει τήν ἀνθρωπίνην ἀτέλειαν καί τάς μεθοδείας τοῦ Ἀντιχρίστου. Τήν πίστιν του ἄπασαν στηρίζει εἰς τόν ἐνσθενοῦντα αὐτόν Χριστόν καί εἰς τήν Ὑπεραγίαν Αὐτοῦ Μητέρα. Παρελθόντος τοῦ Πάσχα σπεύδει καί ἐρευνᾶ. Ἀνευρίσκει μέρος ἡσύχιον καί ἐρημικόν, κατάλληλον διά νά ἐπιδοθῆ μέ μεγαλυτέραν ἤδη ἀφοσίωσιν καί ζέσιν εἰς τό θεῖον ἔργον εἰς ὅ , θείᾳ βουλήσει, ἐτάχθη διακονητής καί τελεσιουργός» (Πρωθ. Εὐγενίου, «Ματθαῖος…», σελ. 35).
Ὁ τόπος τόν ὁποῖο ἐπέλεξε ὁ Ἅγιος Πατήρ ἦταν ἡ Βίγλα, στήν περιφέρεια τῆς Μεγίστης Λαύρας. Ἐκεῖ μέ τόν ὑποτακτικό του Συμεών (ἔπειτα Νεκτάριο, πρός τιμήν τοῦ ἁγ. Νεκταρίου Πενταπόλεως, τοῦ ὁποίου πρῶτος κήρυξε τήν ἁγιότητα, κατόπιν θείας αποκαλύψεως τό 1920, ἀπό τό 1952 Ἐπίσκοπο Βρεσθένης Ματθαῖο Β’, + 1963), κτίζει ἕνα κελλί – ἡσυχαστήριο ἀφιερωμένο στόν προστάτη του ἅγ. Μηνᾶ (ναό δέν πρόλαβε νά οἰκοδομήσει, τό ἔκανε ἀργότερα ἡ συνοδεία του).
Κάτω ἀπό τό κελλί ὑπῆρχε ἕνα σπήλαιο. Ἐκεῖ συνήθιζε νά καταφεύγει ὁ μακάριος γιά περισσότερη ἡσυχία καί μόνωση. Προσηύχετο ἀδιαλείπτως, δεμένος μέ ἁλυσίδα ἀπό ἕνα δοκάρι πού εἶχε τοποθετήσει στήν ὀροφή, σέ μία προσπάθεια νά ὑπερνικήσει τήν ἀνάγκη τοῦ ὕπνου! Στό σπήλαιο αὐτό ἀγωνιζόμενος ἔγινε δέκτης πολλῶν ὑπεφυῶν ἀποκαλύψεων καί Ἁγιοπνευματικῶν ἐμπειριῶν.
Τό σπήλαιο εἶχε νοτιοδυτική κατεύθυνση καί τό καλοκαίρι ὁ ἥλιος τό κατέκαιε μέ σφοδρότητα. Ἔτσι ὁ Ἅγιος Πατήρ ἐκτός ἀπό τίς προσβολές τῶν δαιμόνων, ὑπέφερε καί τόν καύσωνα. Ὅσο γιά τήν συντήρησή του, μέ καλαθάκι ὁ ὑποτακτικός του Συμεών, τοῦ κατέβαζε καθημερινά λίγο παξιμάδι καί νερό!
Ὁ Ἅγιος Πατήρ ἀνέβαινε ἀπό τό σπήλαιο στό Ἡσυχαστήριο τίς Κυριακές καί τίς ἑορτές γιά νά λειτουργήσει καί πάλι κατέβαινε στήν παλαίστρα τῆς ἀσκήσεώς του, μέ μοναδικό ὑλικό ἐφόδιο ἕνα πρόσφορο τῶν 250 γραμμαρίων (!), ἀλλά ἐνισχυμένος μέ τήν κοινωνία τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων (μαρτυρία τοῦ Ἁγιορείτη ὑποτακτικοῦ του Μοναχοῦ Μηνᾶ). Ὅμως στό ἡσυχαστήριο δέν ὑπῆρχε ναός καί ἔτσι ἦταν ὑποχρεωμένος νά πηγαίνει στό Ἡσυχαστήριο τῶν Εἰσοδείων τῆς Θεοτόκου, στήν ἔρημο τοῦ ἁγ. Βασιλείου.
Ἀγωνιζόμενος μ’ αὐτό τόν αὐστηρό καί ἀπαρνητικό τρόπο ὁ Ἅγιος Πατήρ Ματθαῖος, ἀξιώθηκε Ἁγιοπνευματικῶν ἐμπειριῶν καί ἀποκαλύψεων. Ἕνα βράδυ, δεμένος ἀπό τό δοκάρι, ἄρχισε νά λέει τούς Χαιρετισμούς τῆς Παναγίας, ἡ ἀϋπνία ὅμως τόν κατέβαλε. Πολλές φορές τούς ἄρχισε μέ τό «Ἄγγελος πρωτοστάτης», ἀλλά κατέλειξε νά τό ἐπαναλαμβάνει πάλι καί πάλι, χωρίς νά μπορεῖ νά συνεχίσει. Τελικά, μετά ἀπό πολλές προσπάθειες, μία ὑπερκόσμια φωνή ἀκούστηκε νά λέγει τήν κατάληξη τῶν Χαιρετισμῶν, τό «Ὦ Πανύμνητε Μήτερ»! Ὁ Ἄγγελός του τόν εἶχε πληροφορήσει ὅτι τούς εἶχε τελειώσει!
Στό ἀσκητήριο τοῦ ἁγ. Μηνᾶ ὁ μακάριος καί οὐρανοπολίτης Ματθαῖος, ἐκτός τῆς ἀδιαλείπτου προσευχῆς, ἀσκοῦσε καί τήν ἱερά τέχνη τῆς ἁγιογραφίας. Στήν Ἱ. Μ. Παναγίας Κερατέας βρίσκεται ἀποθησαυρισμένη εἰκόνα τῆς ἁγ. Θεοπρομήτορος Ἄννης, στήν ὁποία ὁ Ἅγιος Πατήρ ἔχει σημειώσει: «Ἱερόν Ἡσυχαστήριον Ἅγιος Μηνᾶς Βίγλας Μεγίστης Λαύρας, Ματθαῖος Ἱερομόναχος, ἔτει 1924». Ὁμοίως, στό Δεσποτικό τῆς Ἱ. Μ. Παναγίας, βρίσκεται ὡραιότατη εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Μανδηλίου, στήν ὁποία ὁ μακάριος ἔχει γράψει: «Ἱερόν Ἡσυχαστήριον Εἰσόδεια τῆς Θεοτόκου Μεγίστης Λαύρας, Ματθαῖος Ἱερομόναχος, ἔτει 1926».
Πιστεύω νά σᾶς εἶναι χρήσιμες αύτές οἱ πληροφορίες. Συμπληρωματικῶς ἀναφέρω, ὅτι ὁ ματθαῖος ηὐλαβεῖτο τόσο πολύ τόν ἅγ. Μηνᾶ, ὥστε τό πρῶτο παρεκκλήσιο τῆς Μονῆς του στήν Κερατέα, τό ἀφιέρωσε στήν μνήμη μου (1927). Σέ ὅτι ἀφορᾶ τόν σήμερα ἀσκούμενο ἐκεῖ ἐρημήτη, κατά τίς πληροφορίες πού ἔχω εἶναι ἀξιόλογο πρόσωπο, ὁ Κύριος διά πρεσβειῶν τοῦ ἁγ. Μηνᾶ νά τόν στηρίζει. Τήν εύχή σας καί καλή συνέχεια στήν ἐξαιρετική δουλειά σας.