Ο Αρχιμανδρίτης Νικόλαος Κουμεντάκης

Ευλογητός ο Θεός, ο στερεών και καταπλουτίζων την Εκκλησίαν Του με την παρουσία των Αγίων της κάθε εποχής. Το Πανάγιον Πνεύμα τελειοποιεί τις καρδίες των πιστευόντων στον Χριστό και δια βίου μετανοούντων. Τους καθοδηγεί, τους εξαγιάζει και τους χρησιμοποιεί ως εύηχα όργανά Του για να σώζονται και άλλοι άνθρωποι που διψούν για να ακούσουν τον Λόγο της αληθείας, να απαγκιστρωθούν από την ευτέλεια της καθημερινότητας, και βιούν με τον πόθο της σωτηρίας της ψυχής τους.

Στο διάβα των αιώνων το ένα και αυτό Πανάγιο Πνεύμα ελάλησε τα κεκρυμμένα μυστήρια στους Προφήτες, κατηύθυνε τον νουν και την γλώσσαν των Ευαγγελιστών και Αποστόλων, ετόνωσε το αγωνιστικό φρόνημα των Μαρτύρων, ενίσχυσε το λόγο και την γραφίδα των ομολογητών, εξαγίασε την δι’υπακοής άσκηση των Οσίων Πατέρων και Μητέρων μας.

Αλλά και στα νεότερα μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως χρόνια, ανέδειξε πλήθος νέων Αγίων που συνεχίζουν με την δική τους παρουσία την αδιάρρηκτη αλυσίδα των σωζομένων και μέχρι την δευτέρα παρουσία.

Έτσι αλληλοδιαδόχως οι αιώνες μετά την άλωση έφεραν νέα «εσοδεία» στην εργασία του Αγίου Πνεύματος.

Ο 15ος αιώνας μέσω του μίσους των Τούρκων έδωσε στην Εκκλησία τους νέους Ιερομάρτυρες Εφραίμ (+5 Μαΐου 1426) και Ραφαήλ, Διάκονο Νικόλαο και παρθένο Ειρήνη (+9 Απριλίου 1463) κ.ά.

Ο 16ος αιώνας έφερε τους Οσίους Πατέρες και Μητέρες που ανέπλασαν τον μοναχισμό βάσει της παραδόσεως και δημιούργησαν τα πρώτα σχολεία για να βοηθήσουν το υπόδουλο γένος να αντισταθεί στην πνευματική καθίζηση που επέβαλε η Τουρκοκρατία. Με δεσπόζουσες μορφές τον εκ Κωνσταντινουπόλεως καταγόμενο Άγιο Γεράσιμο τον εν Κεφαλληνία νέο Ασκητή (+15 Αυγούστου 1589) και την Οσία Φιλοθέη την Αθηναία (+19 Φεβρουαρίου 1589), και άλλοι ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο υπηρετώντας την Εκκλησία και τον συνάνθρωπο.

Ο 17ος αιώνας μας χάρισε τους Νεομάρτυρες. Πλήθος ανθρώπων διαφόρων ηλικιών έδωσαν την μαρτυρία της πίστεως αγωνιζόμενοι έως αίματος και αντιτασσόμενοι στην σιωπηρή αποδοχή της ισλαμοποίησής τους. Με εμβληματικές μορφές της περιόδου τους Αγίους παιδομάρτυρα Ιωάννη τον Ράπτη (+20 Δεκεμβρίου 1652) και Αναστάσιο τον Ναυπλιέα (+ 1 Φεβρουαρίου 1655) η σκυτάλη παραδίδεται στον 18ο αιώνα που είναι ο αιώνας των μεγάλων Διδασκάλων του Γένους,Οσιομάρτυρος Κοσμά του Αιτωλού (+24 Αυγούστου 1779) που ίδρυσε 200 Δημοτικά Σχολεία και 20 ημιγυμνάσιασ’όλη την ελληνική επικράτεια και του Οσίου Ανθίμου του Κεφαλλήνος του αομμάτου του και προστάτου της νήσου Αστυπαλαίας, που ίδρυσε 6 Μονές σε διάφορα νησιά και κοντά σ’αυτά και διδασκαλεία. Ο ίδιος αιώνας παρέδωσε και άγιες γυναίκες στον κατάλογο του Νέου Μαρτυρολογίου: ΚυράννατηνΟσσαία (+28 Φεβρουαρίου 1751), Αργυρή την εκ Προύσης (+30 Απριλίου 1725), Ακυλίνα(Αγγελίνα)τηνΖαγκλιβερινή (+27 Σεπτεμβρίου 1764), Χρυσή την εκ Μογλενών (+13 Οκτωβρίου 1795), Ελένη τηνΣινωπίτιδα (+1 Νοεμβρίου) κ.ά.

Ο 19ος αιώνας έφερε τους Κολλυβάδες Πατέρες από το Άγιον Όρος να φωτίσουν το Γένος και να ποτίσουν το δένδρο της Εκκλησίας με τα ζωοποιά νάματα της Παραδόσεως. Πολύτιμες υπηρεσίες πρόσφεραν στο γένος, την παιδεία, τη νεότητα, την εκκλησία, τον μοναχισμό οι Άγιοι Πατέρες Μακάριος Αρχιεπίσκοπος Κορίνθου ο Νοταράς (+17 Απριλίου 1805), Νικόδημος ο Αγιορείτης (+14 Ιουλίου 1809), Αθανάσιος ο Πάριος (+24 Ιουνίου 1813), Νικηφόρος ο Χίος (+1 Μαΐου 1821). Στην Τήνο η θεοφώτιστη μοναχή Πελαγία Νεγρεπόντη (+28 Απριλίου 1834) διακονεί το ιερό μυστήριο αποκαλύψεως της Αγίας Εικόνας της Μεγαλόχαρης, γεγονός που σημαίνει την νεκρανάσταση του Γένους.

Στον 20ο αιώνα έχουμε την εμφάνιση ενός μεγάλου Αγίου που επανασυνδέει την Εκκλησία με την ζώσα παράδοσή της. Είναι φορέας και γνήσιος εκφραστής του γνήσιου πνεύματος των Κολλυβάδων Πατέρων και παραδειγματίζει έκτοτε όλους τους κληρικούς, μοναχούς και χριστιανούς με την αγία του βιοτή. Είναι ο παγκόσμιος Άγιος Νεκτάριος (+9 Νοεμβρίου 1920). Οι πνευματικοί του υιοί παρέλαβαν από τον Άγιο Νεκτάριο υγιείς πνευματικές αρχές και ανέπτυξαν το δικό τους έργο βάσει όλων όσων έμαθαν κοντά στον μεγάλο Άγιο. Ο Άγιος Σάββας ο εν Καλύμνω (+7 Απριλίου 1948), ο Άγιος Αμφιλόχιος της Πάτμου (+16 Απριλίου 1970), ο Γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος (+8 Μαΐου 1980), ο Γέροντας των Πατρών Γερβάσιος Παρασκευόπουλος (+ 29 Ιουνίου 1964) κ.ά.

Η παρουσία των Αγιορειτών Πατέρων κατά τον 20ο αιώνα είναι έντονη. Κατά τα μέσα του παρελθόντος αιώνος δρουν οι προ ολίγου αγιοκαταταχθέντες Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης (+6 Ιανουαρίου 1957), Ιωσήφ ο Ησυχαστής (+15 Αυγούστου 1959) κ.ά.

Προ τριάντα χρόνων περίπου έφυγαν για την Βασιλεία των ουρανών οι Άγιοι Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης (+ 2 Δεκεμβρίου 1991), Ιάκωβος ο νέος ασκητής, ο «με συγχωρείτε» (+21 Νοεμβρίου 1991), Σωφρόνιος του Έσσεξ (+11 Ιουλίου 1993) και Παΐσιος ο Αγιορείτης (+12 Ιουλίου 1994).

Όμως και τα τελευταία χρόνια που ζούμε, είχαμε την ευτυχία να γνωρίσουμε και άλλους Γέροντες που έδρασαν τον 20ο αιώνα και τώρα καταπλουτίζουν το ουράνιο Κοινόβιο. Πλάϊ στους παλαιότερους και νεώτερους Οσίους και Γέροντες έχουμε νεώτερες οσιακές μορφές που εξέρχονται μαζικά από την στρατευομένη Εκκλησία έχοντας αφήσει το ιδιαίτερο πνευματικό τους στίγμα στην εποχή μας.

Στις 21 Μαρτίου 2017 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος Κυρατζής της Αδελφότητος «Πελεκάν» Βεροίας.

Στις 2 Φεβρουαρίου 2018 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης Μάξιμος Ψιλόπουλος, κτίτωρ και πνευματικός του Ιερού Γυναικείου Ησυχαστηρίου Αναστάσεως Κυρίου Εμμαούς Λαγκαδά.
Στις 8 Φεβρουαρίου 2018 έφυγε ο κτήτωρ του Ιερού Προσκυνήματος Αγίου Νεκταρίου στην ΠαλαιοκαμάριζαΛαυρίου, Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Βιτάλης.

Στις 22 Φεβρουαρίου 2018 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Δοχειαρίου Αγίου Όρους.

Στις 17 Απριλίου 2019 εκοιμήθη ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Παναγίας ΜακαριωτίσσηςΔομβραίνας Θηβών, Αρχιμανδρίτης Νικόδημος Ζιαμπάρας.

Στις 9 Μαΐου 2019 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης Αιμιλιανός Βαφείδης, Προηγούμενος της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους.

Την 21 Ιουλίου 2019 έφυγε ο Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Μαρμαρινός, επίτιμος Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Κορίνθου και κτήτωρ και ιδρυτής της Ιεράς Μονής Οσίου Παταπίου Λουτρακίου.

Στις 14 Αυγούστου 2019 εκοιμήθη ο μαρτυρικός Αρχιμανδρίτης Φιλάρετος Teodorescu, αδελφός της Ιεράς Μονής Neamts στην Βόρεια Ρουμανία και πνευματικός, σε ηλικία 48 μόλις ετών.

Στις 30 Νοεμβρίου 2019 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος Λαυριώτης (Γιαννόπουλος), Ιεραπόστολος και πνευματικός.

Στις 8 Δεκεμβρίου 2019 εκοιμήθη ο Γέροντας Εφραίμ ο Φιλοθεΐτης-Αριζονίτης, ο δημιουργός του μοναχισμού στην Αμερική.

Στις 19 Δεκεμβρίου 2019 έφυγε ο Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Μεταλληνός, πανεπιστημιακός Καθηγητής και ορθοδοξότατος και απλανής παραδοσιακός θεολόγος.

Την 1η Μαρτίου 2020 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης Παύλος Σιναΐτης, Δικαίος της Ιεράς Μονής Σινά.

Την 6η Μαρτίου 2020 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης ΓερβάσιοςΡαπτόπουλος, ιδρυτής της αδελφότητος «η Οσία Ξένη», ο γνωστός ως «Άγιος των φυλακών».

Στις 29 Ιουλίου 2020 εκοιμήθη ο Αρχιμανδρίτης ΠατάπιοςΔρούζαςκτίτωρ του Ιερού Ναού Αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης Κηπουπόλεως Περιστερίου.