Ο Άγιος Γέροντας Ιάκωβος της Ευβοίας ένας ήλιος αγάπης, ένα ζωντανό ”ευαγγέλιο” του Χριστού

Η Είσοδος του Οσίου Πατρός ημών Ιακώβου της Ευβοίας, εραστή της ησυχίας και της προσευχής στα Άγια των Αγίων, στην Βασιλεία των Ουρανών

Εκοιμήθη στις 21 Νοεμβρίου και εορτάζει στις 22 Νοεμβρίου

”Αχ, πάτερ μου, να βλέπατε τι γίνεται την ώρα του Χερουβικού, θα φεύγατε όλοι… Αοράτως ανεβοκατεβαίνουν άγγελοι και πολλές φορές αισθάνομαι τις φτερούγες τους να χτυπούν στους ώμους μου!”

Έλεγε ο γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης της Ευβοίας (1920-1991): «Πίστη και προσευχή!
Έχετε πίστιν Θεού. Αιτείτε και δοθήσεται υμίν. Αυτή η πίστη με βοηθάει και με σώζει 70 χρόνια. Δεν πρέπει παιδιά μου να έχει κανείς αμφιβολίες ούτε δυσπιστίες. Να έχετε πίστη Θεού ως κόκκον σινάπεως και ότι ζητήσετε ο Θεός θα σας το δώσει. Πάντα η προσευχή στηρίζει. Να μη δειλιώμε, να μη φοβόμαστε. Ει ο Θεός μεθ’ ημών, ουδείς καθ’ημών.
Καμμιά προσευχή, παιδιά μου, δεν πάει χαμένη. Κι εμένα αυτή η προσευχή με κράτησε τόσα χρόνια.
Εκεί που προσευχόμουν, λέγω «να μου δώση πίστη». Πιστεύω από παιδί, αλλά θέλω να με δώση πίστη. Εκεί μέσα που προσευχόμουν, τι έπαθα και μου ήρθε! (στο νου εκείνο που λέγει στο Ευαγγέλιο): «Όταν προσεύχεσαι να λες, Κύριε, πρόσθεσε πίστη». Με συγχωρείτε, παιδιά μου, εγώ δεν το ‘χα διαβάση στα χαρτιά μας, εκείνα τα χρόνια δεν είχαμε τίποτε, μια Σύνοψη είχα μόνο, ό,τι είχαμε τα αφήσαμε στην πατρίδα μου στην Μικρά Ασία και εδώ δεν είχαμε τίποτε… Πίστη και προσευχή, τέκνον μου, πίστη και προσευχή! Πάντοτε λέω δόξα σοι ο Θέος. Πάντοτε με την υπομονή μου, με την πίστη μου στον Θέο, ”είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον”! Εκείνος ξέρει τι θα περάσω… έχω πολλές παθήσεις αλλά δεν τα λογαριάζω τα παθήματα του νυν καιρού προς την μέλλουσαν δόξαν. Δεν τα υπολόγιζω καθόλου… »
Μην απελπίζεσαι, ο Θεός βλέπει την ψυχή σου και θα σε βοηθήσει. «Τις ήλπισεν εις τον Κύριον και κατησχύνθη!… έχετε την ελπίδα σας εις τον επί ξύλου τανυθέντα Ιησού Χριστό» και όλα θα έλθουν κατ’ ευχήν.
«Δεν ξέρομε την ημέρα, ουδέ και την ώρα. Γι’ αυτό, επειδή είμαστε προσωρινοί άνθρωποι, ας φροντίζωμε για την ψυχή μας, που είναι πράγμα αθάνατο. Πεθαίνουν οι άνθρωποι, αλλά πώς πεθαίνουν; Πεθαίνομε, αλλά να είμαστε κοντά στον Χριστό. Να αγωνιζώμαστε με προσευχή, με αγάπη».
«Παιδιά μου, σήμερα οι καιροί είναι δύσκολοι, οι ημέρες πονηρές. Γι’ αυτό, ν’ αγωνιζώμαστε. Αν δεν αγωνιζώμαστε, πώς θα σωθούμε;».
«Να κάνετε πάντοτε προσευχή και να ‘χετε πάντα την ελπίδα στον Θεό. Θα σας βοηθήση η Χάρις της Παναγίας, του οσίου Δαυΐδ και του αγίου Ιωάννου του Ρώσσου. Για όλο τον κόσμο κάνομε προσευχές και οι προσευχές στηρίζουν».
Πηγή: (Από το βιβλίο: Ο Γέρων Ιάκωβος. Διηγήσεις-Νουθεσίες-Μαρτυρίες. Έκδοση «Ενωμένη Ρωμηοσύνη» Ορθόδοξο βίωμα 4, 2016.)

Διήγηση π. Γεωργίου Ευθυμίου

Ο πρεσβ. Γεώργιος Ευθυμίου μας λέει για τον άγιο γέροντα Ιάκωβο:
Ο μακαριστός Γέρων, ήταν κυριολεκτικώς ένα ζωντανό ”ευαγγέλιο”, στη ζωή του ενεσάρκωσε το λόγο της αληθείας. Ενθυμούμαι αυτό, που μου έλεγε τους τελευταίους μήνες προ της τελευτής του και που μου το άφησε ως υποθήκη, γι’ αυτό δε κι εγώ το αναφέρω χάριν των ευσεβών αδελφών Κυπρίων:
–Πάτερ Γεώργιε, οσάκις αντιμετωπίζεις δοκιμασίες, πειρασμούς και θλίψεις, να προσεύχεσαι υπέρ των πειραζόντων, υπέρ των διωκτών, να τους συγχωρείς και να υπομένεις τον πειρασμό.
Και, πραγματικά, αυτό το τρίπτυχο, δηλαδή η προσευχή, η συγγνώμη και η υπομονή, είναι ο θεοφιλής τρόπος αντιμετώπισης των καταστάσεων αυτών. Ο τρόπος αυτός και τον υφιστάμενο τον πειρασμό βοηθεί, αλλά και τον πειράζοντα οδηγεί τελικά στη μετάνοια.
Μιλώντας μας για την αντιμετώπιση των πειρασμών ο Γέρων Ιάκωβος πάντοτε μας ανέφερε τους λόγους του αδελφοθέου Ιακώβου στην Καθολική επιστολή του: «Πάσαν χαράν ήγήσασθε, αδελφοί μου, οταν πειρασμοίς περιπέσητε ποικίλοις, γινώσκοντες οτι τό δοκίμιον υμών της πίστεως κατεργάζεται ύπομονήν».
Όταν ήσουν μαζί του, αισθανόσουν ότι είχες μπροστά σου μια ανοικτή αγκαλιά, ένα άνθρωπο που πραγματικά σ’ έβλεπε ως εικόνα Θεού κι είχε πάντοτε να σου απευθύνει λόγο καλό, λόγο παρηγοριάς, λόγο τρυφερότητας, λόγο αγάπης. Πραγματικά αφοσιωνόταν στον κάθε ένα, που πήγαινε κοντά του κι αποκαλούσε τον κάθε ένα με το μικρό του όνομα.
Συνέντευξη του κ Κλείτου Ιωαννίδη με τον πρεσβ. Γεώργιος Ευθυμίου, Επιστημονικός βοηθός της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (πτυχ. θ. και φ.) για τον Γέροντα Ιάκωβο Τσαλίκη

Διηγήσεις π. Χριστοδούλου Δημητρίου

Οι ιστορίες του ήταν όλες πολύ χαριτωμένες, στα δε λόγια του συνεχώς πρόσθετε τη φράση «με συγχωρείτε», την οποία έλεγε με τέτοια ευγένεια και τέτοια γλυκύτητα, που πραγματικά έρρεε μέλι από το στόμα του.
Ο Γέρων Ιάκωβος έκρυβε επιμελώς το διορατικό του χάρισμα, γι’ αυτό και μιλούσε παραβολικώς. Θα σας αφηγηθώ ένα χαρακτηριστικό περιστατικό.
Πήγα μια φορά στο Γέροντα Ιάκωβο μαζί μ’ ένα φοιτητή. Στο δρόμο ο νέος αυτός έκανε κάποιες απροσεξίες και κοιτούσε πονηρά. Αυτό, φυσικά, δεν το γνώριζα εγώ’ μόνο ο ίδιος το ήξερε. Αργότερα, ενώ μιλούσαμε με το Γέροντα Ιάκωβο, ο μακαριστός Γέρων στράφηκε προς το φοιτητή και του είπε:
-Παιδί μου, αυτό το μάτι μου είναι πολύ πονηρό. Αρέσκεται να βλέπει σκηνές άπρεπες. Πολλές φορές προσεύχομαι στον Όσιο Δαβίδ ν’ απομακρύνει αυτή τη πονηρία από τον οφθαλμό μου και να μου δώσει ταπεινό φρόνημα.
Οπότε βλέπω το φοιτητή να σηκώνεται, ενώ εμείς δεν είχαμε καταλάβει τίποτε, να πηγαίνει προς το Γέροντα Ιάκωβο -είμαστε στην τραπεζαρία όταν μας μιλούσε- να παίρνει το χέρι του, να το ασπάζεται και να του λέει: «Συγχώρησέ με, πατέρα Ιάκωβε, γι’ αυτό που έκανα, συγχώρησε με». Του είπε τότε ο Γέρων Ιάκωβος: «Παιδί μου, ο Θεός, με τις ευλογίες του Οσίου Δαβίδ, συγχωρεί. Να είσαι πιο προσεκτικός». Κι άρχισε να τον νουθετεί περί της προσοχής των οφθαλμών.
Το επόμενο, που θα σας αφηγηθώ, αφορά εμένα τον ίδιο προσωπικά. Για μένα ο Γέρων Ιάκωβος ήταν πατέρας. Έτσι, δυο φορές του είχα ζητήσει να βγάλουμε μια φωτογραφία μαζί, ως ενθύμιο. Αλλά κάθε φορά μου έλεγε, λόγω της μεγάλης ταπείνωσης του: «Τι να την κάνεις τη φωτογραφία; Ποιος είμαι εγώ, για να βγάλεις φωτογραφία μαζί μου»; Την τρίτη φορά, που του διατύπωσα ξανά την ίδια επιθυμία -είμαστε έξω στον κήπο της Μονής, τον οποίο υπεραγαπούσε- μου είπε πάλι: «Παιδί μου, ποιος είμαι εγώ ο ανάξιος, που θέλεις να μ’ έχεις στη φωτογραφία; Είμαι και κουρασμένος τώρα. Θα βγάλουμε κάποτε μια φωτογραφία».
Εγώ, κύριε Ιωαννίδη, πικράθηκα. Κι έκανα τις εξής σκέψεις: «Ποιος είσαι εσύ, που θα βγάλεις φωτογραφία μ’ ένα άγιο; Ποιος είσαι εσύ, που θα καυχάσαι ίσως κάποτε ότι φωτογραφήθηκες μαζί μ’ ένα άγιο»; Αυτές κι άλλες σκέψεις έκαμνα κι ήμουν πράγματι πολύ πικραμένος, τόσο πικραμένος, που δάκρυσα.
Ο Γέρων Ιάκωβος ο οποίος είχε ήδη αρχίσει ν’ ανεβαίνει τη σκάλα προς το κελί του, σταμάτησε, γύρισε πίσω και μου είπε:
-Πάτερ Χριστόδουλε, αυτά που σκέφτεσαι είναι λάθος. Έλα να βγάλουμε φωτογραφία, να μην επιστρέψεις πικραμένος στην Κύπρο και να λες ότι ο πατήρ Ιάκωβος δεν σ’ αγαπά. Κι όχι μια φωτογραφία να βγάλουμε, αλλά και δυο και τρεις.
Έτσι βγάλαμε μαζί φωτογραφίες, οι οποίες τώρα είναι για μένα μια ευλογία.
πρ.Χρ.Δ.: Όταν κάποτε μας περιέγραφε διάφορες ταλαιπωρίες, που είχε από τις ασθένειες του, κάποιος απ’ αυτούς που είμαστε εκεί, ένας νεαρός, έκανε την εξής σκέψη: «Αυτός που έχει τόση παρρησία στον Όσιο Δαβίδ, ο οποίος κάμνει τόσα θαύματα, πώς γίνεται να υποφέρει από τόσες ασθένειες; Γιατί δεν τον θεραπεύει ο Όσιος»;
Ο Γέρων Ιάκωβος, διορατικός, διάβασε αμέσως τη σκέψη εκείνου του νέου και του είπε: «Παιδί μου, ο Θεός επιτρέπει να ταλαιπωρηθεί το σαρκίον μου, το οποίο επί εβδομήντα τόσα χρόνια φέρω, για ένα και μόνο λόγο’ για να ταπεινωθώ».
Ποιος μιλούσε για ταπείνωση! Ο ταπεινός. Σημειώστε δε ότι στις ασθένειες του πάντοτε έλεγε: «Ζη Κύριος ο Θεός μου».
Όπως ο κάθε άγιος βλέπει πολύ πιο μπροστά απ’ ό,τι μπορούμε να φανταστούμε, έτσι και ο Γέρων Ιάκωβος προείδε την κοίμηση του.
Ήταν η 21η Νοεμβρίου 1991, η ημέρα που τιμούμε τα Εισόδια της Θεοτόκου. Ο Γέρων Ιάκωβος, αδιάθετος ων, δεν τέλεσε τη Θεία Λειτουργία. Έψαλλε, όμως, και κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων. Μετά τη Θεία Λειτουργία άρχισε να εξομολογεί.
Την ημέρα εκείνη γινόταν η χειροτονία ενός αδελφού της Μονής και ο Γέρων Ιάκωβος με χαρά περίμενε να μάθει νέα από τη χειροτονία.
Προϊούσης της ημέρας, αφού εξομολογούσε συνεχώς, αισθάνθηκε την ανάγκη να πάει να ξεκουραστεί. Ο τελευταίος, που εξομολόγησε, ήταν ένας αγιορείτης μοναχός, ο οποίος μετά την Εξομολόγηση θα έφευγε από τη Μονή. Ο Γέρων Ιάκωβος, όμως, του είπε:
-Σε παρακαλώ, μείνε, διότι θα σε χρειαστώ το απόγευμα. Πρέπει να μ’ αλλάξεις, να μ’ ετοιμάσεις.
Στις τέσσερις το απόγευμα, την ώρα ακριβώς που περνούσαν την πύλη της Μονής οι μοναχοί, που είχαν πάει για τη χειροτονία, ο Γέρων Ιάκωβος παρέδωσε την ψυχή του στον Κύριο. Μετέβη εις κόλπους Αβραάμ, απ’ όπου με παρρησία -είμαστε σίγουροι γι’ αυτό όλοι όσοι τον γνωρίσαμε- πρεσβεύει στο Θεό για τα πνευματικά παιδιά του και για τον κόσμο όλο.
Είναι γεγονός και ευρέως γνωστό ότι ο Γέρων Ιάκωβος, ενόσω ακόμη ήταν εδώ στη γη μαζί μας, θαυματουργούσε με τη δύναμη και την καθαρότητα της προσευχής του. Αλλά και αμέσως μετά την κοίμηση του άρχισε να πραγματοποιεί νέα θαύματα.
Ο Γέρων Πορφύριος, ο άλλος πνευματικός γίγας της Ορθοδοξίας του εικοστού αιώνα, είπε την ημέρα της κοίμησης του Γέροντος Ιακώβου: «Εκοιμήθη ο Γέρων Ιάκωβος, ένας από τους μεγαλύτερους αγίους του αιώνα μας. Είχε το διορατικό και το προορατικό χάρισμα, τα οποία έκρυβε επιμελώς, για να μη δοξάζεται ο ίδιος».
Συνέντευξη του κ Κλείτου Ιωαννίδη με τον πρεσβ. Χριστόδουλο Δημητρίου για τον Γέροντα Ιάκωβο Τσαλίκη
πατήρ Χριστόδουλος Δημητρίου, από την κατεχόμενη υπό του Τούρκου εισβολέως πόλη της Αμμοχώστου, πρόσφυγας σήμερα στο χωριό Αυγόρου.

Απολυτίκιον Αγίου Γέροντος Ιακώβου του νέου Ασκητού της Μονής του Οσ. Δαυίδ. Ηχος πλ. δ’

Εν σοί Πάτερ, ακριβώς διεσώθη το κατ’ εικόνα· λαβών γαρ τον σταυρόν, ηκολούθησας τω Χριστώ και πράττων εδίδασκες, υπεροράν μεν σαρκός, παρέρχεται γαρ’ επιμελείσθαι δε ψυχής, πράγματος αθανάτου, διό και μετά Αγγέλων συναγάλλεται, όσιε Ιάκωβε το πνεύμα σου.

Μεγαλυνάριον

Χαίροις Λιβισίου θείος βλαστός, χαίροις της Ευβοίας θεοφόρητος θησαυρός, χαίροις μοναζόντων επίσκεψις και σκέπη, πατέρων μέγα κλέος, θείε Ιάκωβε.

Δόξα .. Ήχος β’

Τις αξίως υμνήσει σου της ενάρετου πολιτείας τας αναβάσεις, Ιάκωβε, πάτερ αγγελόμορφε; Των γεηρών γαρ παριδών πάσαν σχέσιν την ψυχήν επτέρωσας προς Κύριον και ως ασώματος επολιτεύσω ΄ σταυρώσας ουν την σάρκα συν ταις επιθυμίαις σύμφυτος γέγονας, θεόφρον, τη παναρρήτω του Κυρίου δόξη’ αυτής και ημάς αξίωσον , όσιε, ταις ευπροσδέκτοις σου πρεσβείαις, προς ον εκ μυχίων καρδίας ηγάπησας.

Ήχος πλ. δ’, Τι υμάς καλεσωμεν

Τι σε ονομάσω Ιάκωβε, προσευχής σημειοφόρον, ασιτείας τιμητήν, της απλότητος πυξίον, ησυχίας εραστήν, σοφίαν Παρακλήτου τον δεξάμενον, πτωχείαν αρετών τον βδελυξάμενον, συ γαρ ως μύστης της χάριτος και χαρμονής θείας έμπλεως, ικέτευε του σωθήναι τας ψυχάς ημών.