Το Ακτιστον Φως κατά τον Αγιο Γρηγόριο τον Παλαμά (Αρχιμ. Γεώργιος Καψάνης, Ηγούμενος Ι.Μ. Γρηγορίου Αγίου Όρους)alopsis
Ομιλία του γέροντα πραγματοποιήθηκε στις 23-3-1997 στην Βέροια υπό την φιλοξενία του Σεβασμ. Μητροπολίτου Παντελεήμονος.
Από την ομιλία:
- Ο άνθρωπος είναι πλασμένος για το Ακτιστο Φως της Αγίας Τριάδος. Για το Φως που είναι η τελειοτάτη θέα του Θεού.
- Το Ακτιστο Φως δεν είναι υλικό φως, δημιουργημένο.
- Οι Αγγελοι έχουν συνεχή κοινωνία με το Θεό και βλέπουν το Φως της Αγίας Τριάδος.
- Οι Αγγελοι πριν την σάρκωση του Χριστού μπορούσαν ν’ αμαρτήσουν ενώ μετά την σάρκωση δεν μπορούν.
- Ο Αδάμ πριν την παρακοή μετείχε της Θείας Λαμπρότητος. Το Φως της Αγίας Τριάδος ήταν γι’ αυτόν στολή δόξης. Φορούσε αυτή την στολή και γι’ αυτό δεν ήταν πνευματικά γυμνός. Ακολουθεί η παρακοή και ο χωρισμός από τον Θεό. Η ανθρωπίνη φύσις γυμνώθηκε απ’ τη στολή του Θείου Φωτός. Οι πρωτόπλαστοι ντρέπονται για την γύμνωσή τους. Αυτή τη γύμνωση αισθάνονταν όλοι οι προφήτες και οι δίκαιοι άνθρωποι και λαχταρούσαν να ξαναδούν και πάλι το Φως του Θεού.
- Έρχεται ο Χριστός στον κόσμο ως άνθρωπος για να σηκώσει από πάνω μας το σκοτεινό κάλυμμα και να δώσει και πάλι στις άξιες ψυχές την λάμψη του Αγίου Πνεύματος.
- Την φωτοειδή στολή του Αγίου Πνεύματος ενδυόμαστε στην Εκκλησία μας με το Αγιο Βάπτισμα –που γι’ αυτό και λέγεται και Φώτισμα-, με το Αγιο Χρίσμα και με την κοινωνία του Σώματος και Αίματος του Χριστού. Έτσι γινόμαστε πάλι τέκνα Φωτός.
- Μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία μπορούμε να δούμε αυτό το Φως.
- Οι μαθητές του Χριστού, στην Μεταμόρφωση, βλέπουν απ’ έξω το Ακτιστο Φως, ενώ όσοι κοινωνούμε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού έχουμε το Φως μέσα μας. Τι μεγάλο μυστήριο! Τι ευλογία!
- Ο φωτισμός στις Ορθόδοξες εικόνες δεν προέρχεται απ’ έξω (όπως στις δυτικές), αλλά εκπηγάζει από μέσα από τους Αγίους και ακτινοβολεί προς τα έξω.
- Οι Αγιοι είχαν εμπειρία του Φωτός, αλλά αφορμή για να εκφραστεί η θεολογία του Ακτίστου Φωτός ήταν ο δυτικός μοναχός Βαρλαάμ.
- Τι υποστήριζε ο Βαρλαάμ επηρεασμένος από την φιλοσοφία και τον ουμανισμό. Ο άγιος Γρηγόριος απαντά στην πλάνη του Βαρλαάμ. Κτιστό και άκτιστο Φως, ουσία Θεού, ενέργειες του Θεού, θεία Χάρις.
- Το Ακτιστο Φως στην Ιστορία του ανθρωπίνου γένους.
- Το Θείο Φως στην Θεία Λειτουργία και στην λατρεία της Εκκλησίας μας (μυστήρια, ακολουθίες, υμνολογία).
- Οι άνθρωποι που δεν έχουν καθαρούς οφθαλμούς δεν βλέπουν αυτό το Φως. Μόνο οι απαθείς έχουν αυτή την εμπειρία.
- Ο Αγιος Γρηγόριος εξηγεί πως θα φτάσει κανείς την αληθινή γνώση του Θεού και πως θα καταστεί άξιος του Θείου Φωτισμού.
- Ο άνθρωπος πρέπει να καθαριστεί από τα πάθη και να συγκεντρώνεται ο νους του.
- Τι είναι Θεία Αρπαγή.
- Τι είναι η νοερά, αδιάλειπτος, καρδιακή προσευχή.
- Την καρδιά μας διεκδικούν και οι δαίμονες.
- Η πρώτη που μας δίδαξε την νοερά προσευχή ήταν η Παναγία μας.
- Η εμπειρία του Ακτίστου Φωτός από τον Αγιο Γρηγόριο τον Παλαμά.
- Ο αγιασμένος Χριστιανός μπορεί να συμμετέχει απ’ αυτή τη ζωή στη Δόξα και το Ακτιστο Φως της Αγίας Τριάδος και να προγεύεται την μακαριότητα της Βασιλείας των Ουρανών.
- Ο άνθρωπος όμως παρασύρεται από τον διάβολο και δένεται με μάταια. Με τον πλούτο, την δόξα και τις ηδονές, με την δια βίου επιδίωξη της κατά κόσμον σοφίας.
- Τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να αναζητήσουμε τον Θεό;
- Το λάθος να αναζητούμε σε κτιστές αξίες –που δεν είναι από τη φύση τους κακές- το Φως χάνοντας την θέα του Ακτίστου Φωτός.
- Μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να αναπαυθεί από τα κτιστά φώτα;
- Οι ανθρώπινες αξίες καταξιώνονται μόνο στο Φως του Χριστού.
- Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός συνιστούσε την ίδρυση σχολείων γιατί αυτά θα άνοιγαν τις Εκκλησίες!
- Τι αποπροσανατολίζει και οδηγεί τον άνθρωπο μακριά από το Φως του Θεού.
- Ακτιστο Φως: το τέλειο μυστήριο του Θεού.
- Δεν είναι επικίνδυνο να ομιλούμε εμείς οι αμαρτωλοί γι’ αυτό το Φως;
- Προσοχή στις ψευδείς εμπειρίες φωτός! Κάθε πνευματική εμπειρία πρέπει να τίθεται στην κρίση εμπείρου πνευματικού πατρός.
- Πως μπορούν οι Χριστιανοί στον κόσμο να προοδεύσουν στην πορεία προς την θέα του Ακτίστου Φωτός.
- Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει το σκότος της αμαρτίας του αν δεν εισέλθει στην ψυχή του μια ακτίνα του Θείου Φωτός.
Ομιλία του γέροντα πραγματοποιήθηκε στις 23-3-1997 στην Βέροια υπό την φιλοξενία του Σεβασμ. Μητροπολίτου Παντελεήμονος.
Από την ομιλία:
- Ο άνθρωπος είναι πλασμένος για το Ακτιστο Φως της Αγίας Τριάδος. Για το Φως που είναι η τελειοτάτη θέα του Θεού.
- Το Ακτιστο Φως δεν είναι υλικό φως, δημιουργημένο.
- Οι Αγγελοι έχουν συνεχή κοινωνία με το Θεό και βλέπουν το Φως της Αγίας Τριάδος.
- Οι Αγγελοι πριν την σάρκωση του Χριστού μπορούσαν ν’ αμαρτήσουν ενώ μετά την σάρκωση δεν μπορούν.
- Ο Αδάμ πριν την παρακοή μετείχε της Θείας Λαμπρότητος. Το Φως της Αγίας Τριάδος ήταν γι’ αυτόν στολή δόξης. Φορούσε αυτή την στολή και γι’ αυτό δεν ήταν πνευματικά γυμνός. Ακολουθεί η παρακοή και ο χωρισμός από τον Θεό. Η ανθρωπίνη φύσις γυμνώθηκε απ’ τη στολή του Θείου Φωτός. Οι πρωτόπλαστοι ντρέπονται για την γύμνωσή τους. Αυτή τη γύμνωση αισθάνονταν όλοι οι προφήτες και οι δίκαιοι άνθρωποι και λαχταρούσαν να ξαναδούν και πάλι το Φως του Θεού.
- Έρχεται ο Χριστός στον κόσμο ως άνθρωπος για να σηκώσει από πάνω μας το σκοτεινό κάλυμμα και να δώσει και πάλι στις άξιες ψυχές την λάμψη του Αγίου Πνεύματος.
- Την φωτοειδή στολή του Αγίου Πνεύματος ενδυόμαστε στην Εκκλησία μας με το Αγιο Βάπτισμα –που γι’ αυτό και λέγεται και Φώτισμα-, με το Αγιο Χρίσμα και με την κοινωνία του Σώματος και Αίματος του Χριστού. Έτσι γινόμαστε πάλι τέκνα Φωτός.
- Μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία μπορούμε να δούμε αυτό το Φως.
- Οι μαθητές του Χριστού, στην Μεταμόρφωση, βλέπουν απ’ έξω το Ακτιστο Φως, ενώ όσοι κοινωνούμε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού έχουμε το Φως μέσα μας. Τι μεγάλο μυστήριο! Τι ευλογία!
- Ο φωτισμός στις Ορθόδοξες εικόνες δεν προέρχεται απ’ έξω (όπως στις δυτικές), αλλά εκπηγάζει από μέσα από τους Αγίους και ακτινοβολεί προς τα έξω.
- Οι Αγιοι είχαν εμπειρία του Φωτός, αλλά αφορμή για να εκφραστεί η θεολογία του Ακτίστου Φωτός ήταν ο δυτικός μοναχός Βαρλαάμ.
- Τι υποστήριζε ο Βαρλαάμ επηρεασμένος από την φιλοσοφία και τον ουμανισμό. Ο άγιος Γρηγόριος απαντά στην πλάνη του Βαρλαάμ. Κτιστό και άκτιστο Φως, ουσία Θεού, ενέργειες του Θεού, θεία Χάρις.
- Το Ακτιστο Φως στην Ιστορία του ανθρωπίνου γένους.
- Το Θείο Φως στην Θεία Λειτουργία και στην λατρεία της Εκκλησίας μας (μυστήρια, ακολουθίες, υμνολογία).
- Οι άνθρωποι που δεν έχουν καθαρούς οφθαλμούς δεν βλέπουν αυτό το Φως. Μόνο οι απαθείς έχουν αυτή την εμπειρία.
- Ο Αγιος Γρηγόριος εξηγεί πως θα φτάσει κανείς την αληθινή γνώση του Θεού και πως θα καταστεί άξιος του Θείου Φωτισμού.
- Ο άνθρωπος πρέπει να καθαριστεί από τα πάθη και να συγκεντρώνεται ο νους του.
- Τι είναι Θεία Αρπαγή.
- Τι είναι η νοερά, αδιάλειπτος, καρδιακή προσευχή.
- Την καρδιά μας διεκδικούν και οι δαίμονες.
- Η πρώτη που μας δίδαξε την νοερά προσευχή ήταν η Παναγία μας.
- Η εμπειρία του Ακτίστου Φωτός από τον Αγιο Γρηγόριο τον Παλαμά.
- Ο αγιασμένος Χριστιανός μπορεί να συμμετέχει απ’ αυτή τη ζωή στη Δόξα και το Ακτιστο Φως της Αγίας Τριάδος και να προγεύεται την μακαριότητα της Βασιλείας των Ουρανών.
- Ο άνθρωπος όμως παρασύρεται από τον διάβολο και δένεται με μάταια. Με τον πλούτο, την δόξα και τις ηδονές, με την δια βίου επιδίωξη της κατά κόσμον σοφίας.
- Τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να αναζητήσουμε τον Θεό;
- Το λάθος να αναζητούμε σε κτιστές αξίες –που δεν είναι από τη φύση τους κακές- το Φως χάνοντας την θέα του Ακτίστου Φωτός.
- Μπορεί ο σύγχρονος άνθρωπος να αναπαυθεί από τα κτιστά φώτα;
- Οι ανθρώπινες αξίες καταξιώνονται μόνο στο Φως του Χριστού.
- Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός συνιστούσε την ίδρυση σχολείων γιατί αυτά θα άνοιγαν τις Εκκλησίες!
- Τι αποπροσανατολίζει και οδηγεί τον άνθρωπο μακριά από το Φως του Θεού.
- Ακτιστο Φως: το τέλειο μυστήριο του Θεού.
- Δεν είναι επικίνδυνο να ομιλούμε εμείς οι αμαρτωλοί γι’ αυτό το Φως;
- Προσοχή στις ψευδείς εμπειρίες φωτός! Κάθε πνευματική εμπειρία πρέπει να τίθεται στην κρίση εμπείρου πνευματικού πατρός.
- Πως μπορούν οι Χριστιανοί στον κόσμο να προοδεύσουν στην πορεία προς την θέα του Ακτίστου Φωτός.
- Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει το σκότος της αμαρτίας του αν δεν εισέλθει στην ψυχή του μια ακτίνα του Θείου Φωτός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου